Tartarèio
Rhinanthus minor
Orobanchaceae Scrophulariaceae
Àutri noum : Tartarièio, Tartareo, Tartarìo, Crèsto-de-gau, Cascavello.
Nom en français : Petit rhinanthe.
Descripcioun :La tartarèio-di-pichot es uno planto coumuno de mountagno que trachis dins li prado e pelouso un pau umido. Fai partido di Rhinanthus sènso péu sus li coustat dóu "calice". Lou tube de la flour èi dre emé la labro dóu dessubre à dous dènt < 1 mm de long, e li d'en bas bèn duberto.
Usanço :Li tartarèio soun de planto parasito pas manjado pèr li bèsti. A Castelano (04) se dis : "la tartarièio manjo lou fen jusqu'à la granjo" (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Caupon de rinantino empouisounanto que pòu servi contro la tavanìo. An peréu la prouprieta de tencha la lano e la sedo en jaune .
Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Rhinanthus
Famiho : Orobanchaceae
Famiho classico : Scrophulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1,6 à 1,9 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Prado umido
- Pelouso
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Rhinanthus minor L., 1756
Raqueto(-d'Engelmann)
Opuntia engelmannii
Cactaceae
Autre noum : Pato-dóu-diable.
Nom en français : Oponce d'Engelmann.
Descripcioun :Aquesto raqueto, vo pato-dóu-diable, trachis souvènt proche d'oustau o dins li vilage. Se recounèis à si raqueto verdalo proun pougnènto (aguio blanco de 1 à 3 cm) que podon faire fin qu'à 40 cm de larg e quàsi redouno. Li fru madur soun secous e de coulour pourpro. Fai pas jamai pu de 100 cm.
Usanço :Li flour e li fru di raqueto soun manjadis. La raqueto èro deja proun utilisado pèr lis aztèque pèr sougna li plago e contro la pisso-douço. Èi peréu tounico e diuretico. Aro se retrobo dins proun de medicacioun pèr lucha contro la buerbo, lis artèri tapado e coume l'avèn di lou diabète.
Port : Aubret
Taio : 20 à 100 cm
Fueio : ges
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Opuntia
Famiho : Cactaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
- Pendis roucaious
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Sud
e Óurigino Meissique
Ref. sc. : Opuntia engelmannii Salm-Dyck ex Engelm., 1850